Śląsk na przełomie: Pożegnanie z epoką węgla i wyzwania transformacji
Wyobrażenie sobie Śląska bez węgla jest tak samo irracjonalne, jak wyobrażenie sobie plaży bez piasku albo lasu bez drzew. Jednak za niespełna siedem lat węgiel przestanie być spalany w polskich piecach, a za blisko dwie dekady zostaną zamknięte wszystkie kopalnie;
Młodzieżowa rada miasta: przypadek katowickiej aktywizacji młodzieży
Wśród prawie 4,6 mln osób, które mieszkają w województwie śląskim, młodzież w wieku 18- 29 lat stanowi 15,6%. Pomimo iż udział młodych osób w regionie jest stosunkowo mały w porównaniu do reszty Polski to sama wielkość tej grupy plasuje ją
Zielone miejsca pracy – alternatywa dla transformacji Śląska.
Śląsk będący jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych w Polsce, stoi obecnie przed wyzwaniem bolesnej transformacji. Tradycyjnie zdominowany przez sektor górnictwa węgla kamiennego, Śląsk doświadcza stopniowej utraty swojej górniczej potęgi. Konieczność ochrony środowiska oraz dążenie do zrównoważonego rozwoju nasilają potrzebę przekształcenia
Agenda 2030 w Europie: cele zrównoważonego rozwoju i wyzwania dla regionu
Według najnowszej paneuropejskiej oceny środowiskowej, emisje gazów cieplarnianych pozostają w stagnacji, a zanieczyszczenie powietrza i wody pozostają poważnym problemem w regionie. W obliczu tego, Unia Europejska i Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 mają na celu poprawienie stanu środowiska poprzez
Sztuczna Inteligencja w służbie miast
„Jak miasta będą wykorzystywać AI do bardziej efektywnego zarządzania” Artykuł w PDF Sztuczna inteligencja zmienia naszą rzeczywistość, codziennie dowiadujemy się o jej nowych zastosowaniach, które automatyzują procesy w przedsiębiorstwach, często prowadząc do zmniejszenia zatrudnienia i obniżenia kosztów. Jako TT Silesia dokonaliśmy kwerendy
Fundusze Europejskie dla Śląska 2021-2027 – pierwsze posiedzenie Komitetu Monitorującego przynosi nadzieję na przyspieszenie rozwoju regionu.
W dniu 28 marca 2023 roku miało miejsce inauguracyjne spotkanie Komitetu Monitorującego Program Fundusze Europejskie dla Śląska 2021-2027, które odbyło się w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Komitet składa się z 44 członków, w tym 20 przedstawicieli samorządów, 3 przedstawicieli
Analiza transportu pasażerskiego województwa śląskiego – gdzie szukać pola do poprawy?
W poprzednim roku pod względem liczby przewiezionych pasażerów komunikacją miejską nasze województwo ustępowało tylko mazowieckiemu. Można powiedzieć, że sytuacja powoli wraca do normy sprzed pandemii, kiedy duża liczba osób w obawie o zdrowie rezygnowała z transportu zbiorowego. Jak jednak wyglądają
Edukacja prawna w szkołach jako czynnik niwelujący patologie społeczne.
W liceum miałem świetną klasę. Profil medialno-prawny. Trzydzieści pięć osób w klasie – trzydzieści dwa świadectwa z wyróżnieniem. Dziewięciu olimpijczyków posiadających indeksy na uczelnie wyższe. W drugiej klasie przed zajęciami z „podstaw prawa” około dwudziestu uczniów deklarowało kontynuację edukacji na
Czerwone Zagłębie i Śląski konserwatyzm.
Na mapie Polski jest wiele regionów jednoznacznie kojarzących się z konkretną stroną sceny politycznej. Podkarpacie nazywa się “bastionem Prawa i Sprawiedliwości”, Warszawa określana jest jako “kolebka Platformy Obywatelskiej”. W naszym regionie również istnieją takie podziały, które od lat determinują postrzeganie
Handel zagraniczny motorem napędowym śląskiej gospodarki
Od lat województwo śląskie jest największym eksporterem w Polsce. Tylko w 2017 roku z naszego regionu poza granice Polski sprzedano towary o wartości blisko 113 mld złotych. Śląsk decydował zatem o 13% krajowego eksportu. Jesteśmy także po województwie mazowieckim drugim
Współpraca ponad podziałami politycznymi? Śląsk pokazuje, że to możliwe.
Polska polityka to w ostatnich latach pogłębiająca się polaryzacja sceny politycznej i coraz wyraźniejsze „okopanie się” społeczeństwa po dwóch stronach politycznego sporu. Jednocześnie ten trend jest raczej typowy dla polityki na szczeblu centralnym – lokalne rozgrywki często rządzą się już
Elektrownia jądrowa na terenie Metropolii GZM
W ostatnim czasie nastąpiła intensyfikacja działań obecnych w polskim sektorze energetyki atomowej. Dużej dynamiki przyniosła decyzja na temat realizatora podstawowej inwestycji Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o., czyli amerykańskiej spółki Westinghouse. Sporym zaskoczeniem okazała się informacja o powrocie Polskiej Grupy
Beskidzkie aspiracje – subregion południowy czy jednak coś więcej
Podział administracyjny Polski to kwestia będąca przedmiotem wielu dyskusji już od dawna. Obecny podział nie jest satysfakcjonujący dla wszystkich (choć tu nasuwa się pytanie czy taki w ogóle istnieje), więc od czasu do czasu w debacie publicznej przewijają się propozycje
Młody Śląsk
Najpierw od najmłodszych lat słyszą, że dzieci i ryby głosu nie mają, a później ku zdumieniu starszych pokoleń zarzuca im się, że nie potrafią bronić swoich racji. W szkole zmuszani są do nauki licznych wzorów chemicznych i twierdzeń matematycznych, a
Liberalizacja ustawy wiatrakowej
Obecnie w Polsce znajduje się ok. 1 300 turbin wiatrowych w których jest zainstalowane łącznie 6 613,99 MW mocy, produkująca w skali roku 14 TWh energii elektrycznej, co stanowiło w 2019 r. ok. 8% całej produkcji energii elektrycznej. Początkowy dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej
Jaki jest poziom szkolnictwa wyższego w województwie śląskim?
Województwo śląskie charakteryzuje się drugą po mazowieckim najwyższą liczbą mieszkańców, a także najwyższym stopniem urbanizacji i gęstości zaludnienia w naszym kraju. Tak duże skupisko ludzi musi posiadać równie imponującą infrastrukturę, a także bazę edukacyjną. Na terenie województwa śląskiego aktualnie znajdują
Demografia konurbacji górnośląskiej w latach 1990 – 2020, problemy i wyzwania
Województwo śląskie, w którego skład wchodzi konurbacja górnośląska, stanowi obecnie drugie co do liczby ludności województwo w Polsce, plasując się od wielu lat za województwem mazowieckim, stanowiąc jednocześnie najgęściej zaludnione województwo w Polsce. Co jednak wzbudza wiele emocji, województwo śląskie
Jak osiedla robotnicze ukształtowały krajobraz Śląska
Na Śląsku można znaleźć niezwykle ciekawe założenia urbanistyczne oraz projektowe. Przez migracje ludzi do miast, na różnych etapach historii potrzebne były „sypialnie” dla robotników i pracowników przemysłowych. Dzięki temu dziś, na mapie województwa można wyróżnić wiele interesujących kompleksów osiedli, które
Ślązacy w walce o rozwój miast i województwa – obywatelska inicjatywa uchwałodawcza
Malejąca liczba mieszkańców, starzejące się społeczeństwo, mało atrakcyjne perspektywy zawodowe, specyfika regionu, transformacje górnicze, problematyka etniczna – to tylko niektóre z problemów z jakimi muszą zmierzyć się mieszkańcy Śląska. Po realnym upadku Śląskiej Partii Regionalnej rosną obawy, że Ślązacy zostaną
Sposoby wykorzystywania istniejących na Śląsku pustostanów w kontekście kryzysu mieszkaniowego i wpływu budownictwa na zmiany klimatu
Zakres problemu pustostanów i głęboki kryzys mieszkaniowyObecnie trwa jeden z głębszych od wielu lat kryzysów na rynku mieszkaniowym. Nowe mieszkania stały się luksusem niedostępnym dla większości ludzi. Wzrost oprocentowania i zaostrzenie zasad przyznawania nowych kredytów spowodowały, że sprzedaż nowych mieszkań
Imponująca infrastruktura sportowa Śląska
Nasze województwo posiada naprawdę piękną sportową historię, która pisała się przez lata złotymi zgłoskami w kronikach polskiego sportu. Ze Śląska pochodzi nie tylko wielu wybitnych sportowców, ale również klubów sportowych, które zdobywały sukcesy na arenie krajowej i międzynarodowej. Dzięki znakomitej
Dostęp do kultury w Województwie Śląskim
Zdecydowanie kultura w naszym województwie cechuje się sporym zróżnicowaniem. Wynika to przede wszystkim z przenikania się różnych tradycji kulturowych oraz nowych form wybieranych przez współczesnych twórców. Niewątpliwie jest to region, którego poszczególne obszary niekoniecznie są ze sobą spójne kulturowo, przy
Nowe technologie i strategiczne położenie Śląska – szanse na dynamiczny rozwój regionu
Śląsk wraz ze swoimi stołecznymi Katowicami jest położony w miejscu na mapie Polski bardzo dobrym dla rozwoju. Ten potencjał może agregować szczególnie stolicawojewództwa śląskiego. Komunikacyjnie Katowice mają wręcz idealne położenie - własne lotnisko Pyrzowice, 45 minut do krakowskich Balic (i
Śląskość nie jest z węgla zbudowana – dekarbonizować nie oznacza rugować, czyli śląska rewitalizacja jako element utrzymania tożsamości
Górny Śląsk nie jest czymś obok mnie, to moja krew, puls, to świat, któremu nadaję znaczenia, […]. To przodkowie i duchy, to zdewastowana przestrzeńpostindustrialna, porażająca obcość.(1) W 2011 roku przeprowadzono badania skojarzeń z regionem Górnego Śląska. (2) Wyniki nie zaskakują –
Jak stworzyć nowy dom? Integracja uchodźców na Śląsku.
Według niektórych źródeł wspólne barwy śląska i Ukrainy nie są przypadkiem i pochodzą od księcia opolskiego Władysława, który w XIV wieku rządził również Rusią Czerwoną. Jednak kolory flag to nie jedyne co łączy Ślązaków i Ukraińców. Według raportu Unii Metropolii
Czy zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny może być mokry?
Jest połowa lat siedemdziesiątych XX wieku, przez okna Szkoły Podstawowej nr 2 w Raciborzu wdzierają się promienie słońca. W tym samym czasie w telewizji emitowany jest serial ukazujących bogatych amerykanów, którzy posiadają piękne jachty. Te nieliczne wówczas „hamerykańskie” filmy rozpalały
Centrum Edukacji Prawnej dla młodzieży Śląskiej
Prawo to nie tylko kierunek studiów dla nielicznych. Wpływa ono na nas każdego dnia, wszędzie. Absurdalne zdaje się być twierdzenie, że człowiek nie musi znać swoich praw, jednocześnie wymagając od niego wiedzy na temat podatków, zwolnień i alimentów. Idąc chociażby
Czy Śląsk ma problem z bezrobociem?
Województwo śląskie, a w szczególności Górny Śląsk przeszło na sporą rewolucję gospodarczą. Pod koniec lat 90-tych i na początku lat 2000-ych zamknięto wiele fabryk, hut, kopalni oraz innych zakładów przemysłowych, które kiedyś dawały pracę tysiącom ludzi. Niektórzy zdołali znaleźć pracę
Europejski Zielony Ład, a sprawa miejska
Współcześnie stoimy przed jednym z największych wyzwań dla ludzi, jakimi są postępujące zmiany klimatyczne. Zmiany zachodzące w klimacie obejmują swoim wpływem niemal wszystkie dziedziny życia ludzi. Występują wśród nich ekstremalne zjawiska pogodowe, powodzie, fale upałów, pustynnienie, ulewne deszcze, obsunięcia ziemi,
Wzrost aktywizacji młodzieży na przykładzie Dąbrowy Górniczej
Powszechnie panuje stereotyp, że w XXI wieku młodzież jest bardzo konformistyczną grupą bez większych chęci do działania. Od kilku lat można jednak zaobserwować pewien trend związany ze wzrostem aktywizacji młodzieży. Można to zaobserwować nie tylko w kwestii frekwencji wyborczej (w
Śląsk jest zielony i to nie w przenośni
Województwo śląskie słynie z ciężkiego przemysłu i charakterystycznych zabudowań, którymi są śląskie kamienice. Liczne szyby kopalniane wyłaniają się w prawie każdym większym mieście. Górnictwo jest w tym regionie i ludziach niesamowicie zakorzenione, dlatego w naszym kraju panuje przekonanie, że Śląsk
Dlaczego musimy powstrzymać obecne rozlewanie się miast?
Śląsk się rozwija. Widać to jak na dłoni nie tylko w modernizujących się prężnie centrach naszych miast, lecz przede wszystkim na ich rozlewających się po horyzont przedmieściach. Tam właśnie realizują się tak znane nam marzenia o posiadaniu własnego domku z
Bariery prawne w transformacji energetycznej miast
Jak wynika z Dyrektywy 2019.944, a także Dyrektywy RED II, podstawowymi instytucjami niezbędnymi dla przeprowadzenia procesu transformacji energetycznej w gminach miejskich, są klastry energii. W związku z powyższym, warto przeanalizować bariery ograniczające rozwój samorządnej energetyki rozproszonej. Niektóre z barier ograniczających rozwój
Tożsamość zagłębiowska – pomiędzy Śląskiem i Małopolską
Zagłębie Dąbrowskie historycznie jest częścią Małopolski, dziś jednak znaczna jego część należy do województwa śląskiego. Najważniejsze miasta Zagłębia Dąbrowskiego to Będzin, czyli historyczna stolica regionu, Sosnowiec jako miasto o największej liczbie mieszkańców i Dąbrowa Górnicza jako to o największym terytorium.
Wyzwania ekologiczne śląskich organizacji produkcyjnych. Rozwiązania techniczne i społeczne
Region Górnego Śląska charakteryzuje się bardzo wysoką emisją dwutlenku węgla do powietrza. W regionie działa ponad 100 emitorów dwutlenku węgla objętych EU ETS i ponad 90% emisji pochodzi z około 15 dużych elektrowni na węgiel kamienny oraz z kompleksu
Post-industrialna architektoniczna transformacja Śląska
Śląsk od wieków był miejscem wydobywania różnych surowców. Od czasów średniowiecznych rozwijało się tu górnictwo kruszcowe. W Bytomiu, Tarnowskich Górach oraz Toszku wydobywano m.in. ołów oraz srebro, a w rejonie dolin rzecznych Liswarty, Małej Panwi, Stoły, Bierawki oraz Rudy -
Rola zielonego wodoru w transformacji energetycznej Śląska
Transformacja energetyczna Śląska opiera się o przejście z obecnego systemu energetycznego z wykorzystaniem nieodnawialnych źródeł energii do systemu energetycznego opartego na źródłach odnawialnych, w celu całkowitej dekarbonizacji gospodarki i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Odnawialne źródła energii mają wyjątkowy potencjał
Umowy PPA jako narzędzie zakupu energii elektrycznej dla miasta
Power Purchase Agreement to model sprzedaży, który staje się jednym z wiodących trendów energetycznych. Jak wynika z informacji uzyskanych przez Bloomberg BNEF, rynek umów PPA urósł w 2020 roku o 18% i to pomimo tego, że prawodawstwo w wielu krajach
Polski swing state – Śląsk jako barometr dla nastrojów politycznych w całym kraju
W amerykańskiej kulturze politycznej utrwaliło się pojęcie tzw. swing states. Są to te stany, w których wyborcy nie są jednoznacznie po stronie Demokratów lub Republikanów, a co wybory sympatia części z nich ulega tam zmianom i przekolorowuje amerykańską mapę
Młodzieżowe Rady Śląskich miast – budowa społeczeństwa obywatelskiego
Ponad półtora roku temu za sprawą nowelizacji ustawy samorządowej ułatwione zostało powoływanie młodzieżowych rad miast, gmin, powiatów, a także sejmików wojewódzkich. Spowodowało to znaczący wzrost ich liczby w całej Polsce. Jednakże jak wygląda sytuacja w naszym województwie? W jakich śląskich
Lipiny – czyli przykład złej renomy Górnego Śląska
Są w naszym kraju miejsca zapierające dech w piersiach z powodu swojego piękna ale, są też takie, które wzbudzają grozę za sprawą miejskich legend. Jednym z takich miejsc jest niewątpliwie dzielnica Świętochłowic – Lipiny. O tym specyficznym miejscu ulokowanym
Stary człowiek też może – Śląska Rada ds. Seniorów
W obliczu nieustannych zmian społecznych mamy do czynienia z wyższą średnią wieku niż dawniej. Faktem jest więc, że ludzie żyją dłużej, a więc logiczne zdaje się być twierdzenie, że winny istnieć instytucję wspierające aktywność seniorów. Mówi się, że stary
Sen o Śląsku – bój o autonomię w zderzeniu z rzeczywistością
Polska to dość homogeniczny kraj, którego wielokulturowy charakter uznaje się raczej za wspomnienie poprzednich Rzeczpospolitych niż teraźniejszość. Migracje z Ukrainy zmieniają powoli ten obraz, ale już przed nimi zachowało się u nas wiele lokalnych tożsamości, które starają się zachować
Czy w Polsce jest miejsce na własny język dla Śląska? Perspektywy ślōnskiej gŏdki.
Język to jeden z fundamentów tożsamości, każdy język ma swój unikalny kod kulturowy. Mimo nadejścia globalizacji i powszechnej znajomości języka angielskiego, własny język nadal jest tym, co tworzy więzi w ramach narodu, ale i mniejszych wspólnot – takich
Przemysł ciężki a jakość życia mieszkańców i ochrona klimatu na przykładzie „Huty Katowice”
W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost świadomości społecznej w zakresie ochrony środowiska. Ta tendencja jest obserwowana także w Polsce – według raportu IPCC ponad połowa ankietowanych jako dziedzinę, która sprawia Polsce najwięcej problemów wskazała ochronę środowiska (1). Powoduje to włączenie
Społeczności energetyczne na poziomie europejskim
Zarówno klastry energii, jak i pozostałe społeczności energetyczne zostały wprowadzone do polskiego porządku prawnego celem implementacji przepisów stanowionych na poziomie UE. W związku z tym, aby lepiej zrozumieć charakter oraz cele funkcjonowania klastrów energii, należy zweryfikować główne założenia polityki klimatyczno-energetycznej
By uzdrowić Zielone Serce Śląska
Park Śląski to miejsce niezwykle urokliwe, o wysoce zróżnicowanym ekosystemie, dużej bioróżnorodności i z ogromnym potencjałem. Obiekt ten charakteryzuje się pełną rozmachu, wielkoprzestrzenną w skali, wciąż funkcjonalną – mimo upływu lat – kompozycją powstałą w latach 50-tych XX wieku
Think Tank Silesia, nadzieje i wyzwania
Jak odpowiedzieć na tezę „Śląsk potrzebuje nowych idei”? Oczywiście tylko twierdząco. Z drugiej jednak strony warto te poszukiwania nowych idei, rozpocząć od swoistej retrospekcji. Zanim jej dokonamy pochylmy się nad samym słowem idea. Zaryzykuję stwierdzenie, że idea wywodzi się od ideałów,