Dokumentowanie weryfikacji Klimatycznej w projektach UE
W obliczu rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi, Unia Europejska kładzie nacisk na zintegrowane podejście do weryfikacji klimatycznej w ramach projektów finansowanych ze środków UE. Dla beneficjentów funduszy unijnych kluczowe staje się zrozumienie, jak dokumentować weryfikację klimatyczną w swoich wnioskach o dofinansowanie. Niniejszy artykuł, bazujący na „Poradniku weryfikacji inwestycji pod względem wpływu na klimat i adaptacji do zmian klimatu w okresie programowania UE 2021-2027”, ma na celu wskazanie kluczowych kroków i wymagań dotyczących procesu dokumentowania weryfikacji klimatycznej, by zapewnić zgodność projektów z celami klimatycznymi UE.
Instrukcje dla beneficjentów
W procesie aplikowania o dofinansowanie z funduszy, beneficjenci są zobowiązani do udokumentowania, w jaki sposób ich projekt wpływa na klimat i jak jest przystosowany do zmian klimatycznych. Kluczowym elementem tego procesu jest dostarczenie raportu lub oświadczenia, które odzwierciedla wyniki przeprowadzonej weryfikacji klimatycznej.
Raport lub oświadczenie musi być sporządzone zgodnie z ramką 6 (wytyczne). Jest to istotne, aby zapewnić spójność i kompletność dokumentacji. Raport powinien szczegółowo przedstawiać jak projekt wpływa na klimat oraz jakie ma mechanizmy przystosowania się do zmian klimatu. Powinien on zawierać analizę zarówno aspektów związanych z łagodzeniem zmian klimatu (neutralności klimatycznej), jak i aspektów dotyczących adaptacji (odporności na zmiany klimatu).
Oprócz raportu/oświadczenia, beneficjenci muszą również wypełnić odpowiednie pole w formularzu wniosku, które odnosi się do wyników weryfikacji klimatycznej. To pole umożliwia krótkie podsumowanie kluczowych wyników weryfikacji i powinno być zgodne z treścią dostarczonego raportu/oświadczenia. Przestrzeganie tych wytycznych jest nie tylko wymogiem formalnym, ale także świadczy o świadomości ekologicznej i odpowiedzialności beneficjenta w kontekście globalnych wysiłków na rzecz ochrony klimatu. Dostarczenie kompletnego i dobrze udokumentowanego wniosku zwiększa szanse na uzyskanie dofinansowania i przyczynia się do realizacji celów klimatycznych UE.
Weryfikacja projektu pod względem wpływu na klimat i odporności na jego zmiany
W ramach procesu aplikowania o dofinansowanie z funduszy UE, istotne jest przeprowadzenie wnikliwej weryfikacji projektów, zwłaszcza pod kątem ich wpływu na klimat oraz ich odporności na zmiany klimatyczne. Kluczowe aspekty, które beneficjenci powinni wziąć pod uwagę:
Zakres weryfikacji – dotyczy projektów infrastrukturalnych o okresie eksploatacji dłuższym niż 5 lat. Takie projekty powinny być szczegółowo analizowane, aby zrozumieć ich długoterminowy wpływ na klimat i ich zdolność do adaptacji do zmieniających się warunków klimatycznych.
Podsumowanie dokumentacji weryfikacyjnej – wnioskodawcy są zobowiązani do przedstawienia w formularzu wniosku podsumowania wyników weryfikacji klimatycznej projektu. Które powinno obejmować
- Wymagania dotyczące weryfikacji klimatycznej zgodne z rozporządzeniem ustanawiającym wspólne przepisy UE.
- Aspekty dotyczące neutralności klimatycznej (łagodzenia), w tym preselekcję i szczegółową analizę zgodności z celami redukcji emisji gazów cieplarnianych.
- Aspekty dotyczące adaptacji do zmian klimatu (odporność), w tym preselekcję i szczegółową analizę spójności z lokalnymi lub regionalnymi strategiami i planami adaptacji.
- Wnioski z weryfikacji, w tym zgodność projektu z porozumieniem paryskim.
Przestrzeganie tych wytycznych w procesie weryfikacji klimatycznej jest niezbędne, aby zapewnić, że projekty nie tylko minimalizują negatywny wpływ na środowisko, ale także aktywnie przyczyniają się do globalnych celów klimatycznych.
Wytyczne KE i polskiego poradnika
Komisja Europejska opracowała szczegółowe wytyczne techniczne dotyczące weryfikacji infrastruktury pod względem wpływu na klimat. Wytyczne te są kluczowe dla oceny, jak inwestycje infrastrukturalne wpływają na klimat i jak mogą przyczyniać się do celów UE w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacji do zmian klimatycznych. Zawierają ramy oceny, które pomagają w identyfikacji potencjalnych wpływów projektu na klimat oraz w określeniu działań łagodzących i adaptacyjnych.
Polski poradnik weryfikacji inwestycji pod względem wpływu na klimat i adaptacji do zmian klimatu stanowi krajowe uzupełnienie do wytycznych KE. Zawiera on szczegółowe informacje i wskazówki, jak przystosować projekty do specyficznych wymogów i warunków lokalnych w Polsce.Poradnik szczegółowo wyjaśnia, jakie kroki należy podjąć w celu zrealizowania weryfikacji klimatycznej, uwzględniając lokalne aspekty klimatyczne, środowiskowe i infrastrukturalne.
Beneficjenci są zobowiązani do zastosowania tych wytycznych w praktyce, co oznacza przeprowadzenie dokładnej analizy wpływu swoich projektów na klimat, a także określenie działań mających na celu ich adaptację do zmian klimatu. W procesie weryfikacji klimatycznej należy szczegółowo badać, jak projekt przyczynia się do celów klimatycznych, takich jak redukcja emisji gazów cieplarnianych oraz jakie ma strategie przystosowania do przewidywanych skutków zmian klimatu.
Szczegóły dokumentacji weryfikacyjnej
W ramach weryfikacji beneficjenci powinni jasno określić, jak ich projekt spełnia wymagania w zakresie weryfikacji klimatycznej, zgodne z rozporządzeniem UE ustanawiającym wspólne przepisy.
Neutralność klimatyczna (łagodzenie)
Projekty powinny wykazać, w jaki sposób przyczyniają się do łagodzenia zmian klimatu. To obejmuje analizę takich aspektów, jak redukcja emisji gazów cieplarnianych i efektywność energetyczna. W podsumowaniu należy zawrzeć informacje o preselekcji i szczegółowej analizie projektu pod kątem jego zgodności z ogólnymi celami redukcji emisji gazów cieplarnianych na lata 2030 i 2050.
Ogólne cele redukcji emisji gazów cieplarnianych na lata 2030 i 2050″ odnoszą się do ambitnych założeń przyjętych przez Unię Europejską w ramach jej polityki klimatycznej, mających na celu znaczące zmniejszenie emisji gazów powodujących efekt cieplarniany, co jest kluczowe dla ograniczenia globalnego ocieplenia. Te cele są zgodne z zobowiązaniami wynikającymi z Porozumienia Paryskiego oraz dążeniem do neutralności klimatycznej w szczególności.
Do 2030 roku Unia Europejska zobowiązała się do redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% w porównaniu do poziomów z 1990 roku. Ten cel jest znany jako „Fit for 55” i jest kluczowym krokiem w dążeniu do osiągnięcia długoterminowych celów klimatycznych UE. Jego realizacja obejmuje szereg działań, w tym zwiększenie efektywności energetycznej, rozwój odnawialnych źródeł energii, modernizację przemysłu i transformację sektora transportu.
Na rok 2050 Unia Europejska ustaliła cel osiągnięcia neutralności klimatycznej, co oznacza, że ilość emisji gazów cieplarnianych wytwarzanych w UE będzie równoważona przez ich absorpcję, na przykład przez lasy lub technologie pochłaniające CO2. Osiągnięcie neutralności klimatycznej będzie wymagało fundamentalnych zmian w gospodarce i społeczeństwie, obejmujących szeroką gamę działań, od dekarbonizacji sektorów energetycznych po innowacje w technologiach niskoemisyjnych i rozwój zrównoważonego rolnictwa.
Są one częścią Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal), który jest roadmapą UE do zrównoważonego gospodarstwa ekologicznego, poprzez transformację wyzwań klimatycznych i środowiskowych w możliwości w różnych sektorach gospodarki. Projekty finansowane przez UE są oceniane pod kątem ich wpływu na te cele, co podkreśla znaczenie weryfikacji klimatycznej i adaptacji projektów do tych ambitnych założeń.
Przystosowanie się do zmiany klimatu (odporność)
Beneficjenci muszą przedstawić, w jaki sposób ich projekt jest przygotowany na zmiany klimatu i jakie działania adaptacyjne są przewidziane. W tym kontekście, należy uwzględnić preselekcję i szczegółową analizę projektu, w tym jego spójność z polskimi regionalnymi lub lokalnymi strategiami i planami adaptacji do zmian klimatu. Ważne jest, aby beneficjenci przedstawili wnioski wynikające z przeprowadzonej weryfikacji, w tym ocenę zgodności projektu z porozumieniem paryskim oraz jego wkład w globalne cele klimatyczne. Podsumowanie to powinno jasno wskazywać, jak projekt wpływa na klimat i w jaki sposób przyczynia się do przystosowania do zmian klimatu.
Zachęcamy do zapoznania się z poradnik weryfikacji inwestycji pod względem wpływu na klimat i adaptacji do zmian klimatu w okresie programowania UE 2021-2027 na stronie Ministerstwa Funduszy