Od lat województwo śląskie jest największym eksporterem w Polsce. Tylko w 2017 roku z naszego regionu poza granice Polski sprzedano towary o wartości blisko 113 mld złotych. Śląsk decydował zatem o 13% krajowego eksportu. Jesteśmy także po województwie mazowieckim drugim największym importerem.

Patrząc na dane sprzed 10 lat województwo śląskie poczyniło ogromny krok w dziedzinie eksportu. Był to wzrost o 32% od 2012 do 2017 roku. Zdecydowanie więcej także importowaliśmy towarów zza granicy, gdzie wzrost na przestrzeni tych samych 5 lat wyniósł aż 42,1%. Co niestety może martwić na przestrzeni ostatniej dekady w naszym województwie wzrost liczby przedsiębiorstw by bardzo niski w skali kraju, ponieważ według danych GUS wyniósł on tylko 8,1%, a w całej Polsce aż 13,8%.

Znaczący udział województwa śląskiego w ostatnich latach w krajowym eksporcie nie może dziwić, ponieważ aż 10,5% przedsiębiorców eksportujących swoje produkty ma zarejestrowane firmy w naszym województwie. W 2019 roku niemalże co ósma złotówka uzyskana na eksporcie towarów i usług pochodziła ze Śląska.

Największymi partnerami biznesowymi firm z naszego województwa są zdecydowanie Niemcy, którzy zgarnęli dla siebie blisko 25% całości rynku. Popularnymi kierunkami są także Czechy, Włochy Francja, Słowenia, Wielka Brytania i Hiszpania. Wskazać można także, że blisko 3/4 produktów i usług eksportowanych z województwa śląskiego jest wysyłane do krajów Unii Europejskiej, jednak jest to tendencja widoczna w całej Polsce.

Jaki branże są najaktywniejsze na rynku eksportowym w naszym województwie i jak wygląda struktura eksportu w przekroju terytorialnym?

Zdecydowanym liderem w wykazie najpopularniejszych eksportowych branż są producenci części i akcesoriów do pojazdów silnikowych  zabierając dla siebie blisko 20% eksportowego rynku. Drugie miejsce zajmują natomiast producenci pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli. Równie wysoko znajduje się także produkcje stalowe i wyroby hutnicze, a także produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych. Co ciekawe wydobycie węgla kamiennego uplasować można dopiero w drugiej piątce tego zestawienia.

Terytorialną analizę struktury eksportu w naszym województwie w 2020 roku przeprowadziła grupa PwC. Oparto się o wartość eksportu z poszczególnych powiatów. Na pierwszym miejscu tego zestawienia znalazło się Miasto Bielsko-Biała notując wartość eksportu za 2019 rok na poziomie 19,3 mld zł mając 16% udziału w eksporcie całego województwa. Druga natomiast była Dąbrowa Górnicza, lecz tuż za nią z prawie bliźniaczym wynikiem uplasowały się Gliwice. Dobrymi rezultatami pochwalić się mogą Tychy, powiat bielski, Częstochowa, Katowice oraz powiat cieszyński. Powody do zmartwień mogą mieć zaś powiat myszkowski, Jaworzno, Piekary Śląskie, Bytom, powiat wodzisławski i Świętochłowice, które zamykają stawkę mając 0,2% udziału w rynku eksportowym.

Dzieląc nasze województwo na cztery subregiony najlepiej wygląda subregion Środkowy (centralny-śląski) mając aż 54,1% udziału w całości eksportu. Drugie miejsce przypada Południowemu (bielsko-bialskiemu), który ma 27,1%, trzecie ma Zachodni (rybnicko-jastrzębski)  mając 12,2% udziału. Najgorzej wypada subregion Północny (częstochowski), którego udział w eksporcie wyniósł zaledwie 6,6%.

Specjaliści z PwC wskazują, ze województwo śląskie pomimo tego, iż posiada wysoce przemysłowy rdzeń, którym jest subregion centralny to jest obszarem silnie zdywersyfikowanym pod względem natężenia aktywności gospodarcze i jej charakteru.

Zdecydowanie rzuca się w oczy fakt, iż prawie połowa eksportu przypada na cztery powiaty. Bielsko-Biała, Tychy i Gliwice to miasta, w których bardzo rozwinięta jest produkcja części i akcesoriów samochodowych, a także sama ich produkcja. Koncern FCA Fiat-Chrysler ma fabrykę w Bielsku-Białej i Tychach, zaś niemiecki Opel w Gliwicach. Dąbrowa Górnicza specjalizuje się w produkcji surówki żeliwa oraz wyrobów hutniczych w hucie ArcelorMittal. Katowice natomiast mogą pochwalić się mocnym zróżnicowaniem w usługach i produkcji. Ponadto miasto to jest zdecydowanie największym ośrodkiem inwestycyjnym w naszym regionie. Jeżeli chodzi o przemysł wydobywczy w eksporcie, to aż 95% z ogólnej kwoty przypada na Jastrzębie-Zdrój i Jastrzębską Spółkę Węglową.

Źródło: Województwo Śląskie – kierunek: eksport/ UMWŚ/PwC

Raport: https://invest-in-silesia.pl/images/Wojewodztwo%20slaskie_Kierunek_eksport_raport%20skr%C3%B3cony_final.pdf
Fot. KSSE