Ponad półtora roku temu za sprawą nowelizacji ustawy samorządowej ułatwione zostało powoływanie młodzieżowych rad miast, gmin, powiatów, a także sejmików wojewódzkich. Spowodowało to znaczący wzrost ich liczby w całej Polsce. Jednakże jak wygląda sytuacja w naszym województwie? W jakich śląskich miastach funkcjonują młodzieżowe rady miasta?

W 2021 roku znowelizowano ustawę samorządową, co w konsekwencji ułatwiło funkcjonowanie, a przede wszystkim powoływanie młodzieżowych rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich. Ustawa ta wprowadziła prawne podstawy do ich powoływania, a także wyposażyła je w konkretne uprawnienia.  Zgodnie z przepisami młodzieżowe rady miasta w momencie powoływania działają według statutu określanego przez jednostki samorządu terytorialnego. Ustanawiane są zasady działania, tryby i kryteria wyboru członków młodzieżowych rad miasta, zasady wygaśnięcia mandatu, zasady odwołania członków, szczegółowe zasady zwrotu kosztów, a także zasady delegowania ich przedstawicieli na zorganizowane wydarzenia.

Według informacji przekazanych przez Piotra Mazura, pełnomocnika Rządu ds. Polityki Młodzieżowej w naszym kraju funkcjonuje 533 młodzieżowych rad działających w gminach i 71 powiatach. Ponadto każde województwo powołało do życia również młodzieżowe sejmiki. Pokazuje to, że młodzi ludzie chętnie angażują się w działalność obywatelską w swoich miejscach zamieszkania, jednocześnie pracując na rzecz lokalnej społeczności.

Co prawda to dorosłe rady gmin, powiatów oraz sejmiki województw podejmują wiążące decyzje, to jednak młodzi radni mogą kreować zmiany oraz rozpoczynać inicjatywy, a także wpływać poniekąd na procesy decyzyjne. Młodzi samorządowcy zdecydowanie przodują w inicjatywach ekologicznych w jednostkach samorządowych. Ich świeże podejście do tego istotnego tematu, jakim nie wątpliwie jest ochrona środowiska może mieć spory wpływ na decyzje starszych kolegów.

Istotnym autem młodych radnych jest to, iż nie mają doświadczenia, choć na pozór wydaje się być to utrudnieniem. Młodzieżowe rady miast dzięki swojej świeżości i nieszablonowemu podejściu są w stanie realizować  inicjatywy, które starszym kolegom wydawałyby się być nierealne. Pokazuje to, że młodzi samorządowcy mogą tylko i wyłącznie usprawnić działanie jednostek samorządowych. Ponadto gminy, powiaty i województwa w przyszłości zyskają grupę ludzi, która mimo młodego wieku będzie posiadać już doświadczenie w podejmowaniu decyzji na szczeblu lokalnym.

Warto podkreślić, że młodzieżowe rady miast w województwie śląskim funkcjonują już od ponad 20 lat, a ostatnie nowelizacje nadały im uprawnienia oraz określiły zasady działania oraz powoływania i odwoływania członków.

O to lista najprężniej działających młodzieżowych rad miasta z województwa śląskiego. Kiedy powstały? Ilu mają członków? Na czym skupiają swoje działania?

Młodzieżowa Rada Miasta Gliwice – jest to organ samorządowy, którego członkami są uczniowie gliwickich szkól średnich. Wybierani są w wewnątrzszkolnych wyborach, a ich kadencja trwa 2 lata. Młodzieżowa Rada w Gliwicach powstała 2002 roku, a obecnie w jej skład wchodzi 35 radnych. Głównymi działaniami jej członków jest pełnienie funkcji doradczej przy Radzie Miasta Gliwice oraz działania społeczne na rzecz gliwickiej młodzieży.

Młodzieżowa Rada Miasta Katowice – działa na mocy uchwały z 2011, a jej grupa 39 radnych wybierana jest w ponad 30 szkołach ponadpodstawowych znajdujących się na terenie Katowic. Charakter jej działalności skupia się wokół konsultacji i kształtowaniu m.in. postaw  proekologicznych, prospołecznych, obywatelskich, demokratycznych i prozdrowotnych.

Młodzieżowa Rada Miasta Sosnowiec – powołano ją do życia w 2000 roku. Młodzi radni z Sosnowca zajmują się przede wszystkim organizacją licznych młodzieżowych wydarzeń w mieście. Do ich głównych celów należą promowanie idei samorządności, demokracji, a także zaspokajanie potrzeb i oczekiwań młodych sosnowiczan.

Młodzieżowa Rada Miasta Ruda Śląska –powołana została w 2002 roku i obecnie liczy 41 członków. Opiekunem młodych radnych z Rudy Śląskiej jest Łukasz Wodarski, przewodniczący Komisji Oświaty Rady Miasta. Działają głównie na rzecz miejscowej młodzieży i ochrony środowiska.

Młodzieżowa Rada Miasta Bytom – działa od niedawna, ponieważ powstała w trzy lata temu, a 2020 roku organ ten podjął uchwały dotyczące powołania Komisji do Spraw takich jak Ochrona Środowiska, Akcje Charytatywne, Sport i Rekreacja, a także Kultura i Promocja Miasta. Do głównych założeń tej 14 osobowej grupy młodych radnych należy przede wszystkim promowanie działań proekologicznych, wyrażanie opinii i integrowanie mieszkańców w sprawach społecznych i oświatowych, a także tworzenie wydarzeń skierowanych do najmłodszych bytomian.

Młodzieżowa Rada Miasta Chorzów –młodzi chorzowscy radni swoje działania skupiają głównie wokół ekologii oraz aktywności mających na celu poprawę stanu środowiska naturalnego.  Angażują się w liczne inicjatywy wolontariackie oraz organizację wydarzeń młodzieżowych.  W skład rady wchodzi 21 członków, którzy są w stałej współpracy z Wydziałem Promocji i Komunikacji Społecznej chorzowskiego magistratu.

Młodzieżowa Rada Miasta Tychy – została utworzona w 2016 roku i obecnie liczy 21 członków. Do jej głównych zadań należy inicjonowanie działań ekologicznych, społecznych, edukacyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych. Ponadto młodzi radni z Tychów powołali komisję ds. Ekologii i Środowiska, podczas której przeprowadzali dyskusje na temat działań dotyczących ochrony środowiska naturalnego.

Młodzieżowa Rada Miasta Mikołów –działalność młodych radnych z Mikołowa skupia się wokół inicjatyw na rzecz swoich rówieśników. Do swojej dyspozycji ma nowo wybudowany budynek znajdujący się na mikołowskim rynku, który ma w sobie miejsca integracji, kawiarnie społeczna, strefę coworkingu oraz sale konferencyjne. To właśnie w tych lokalach  21 młodych radnych realizuje konsultacje, warsztaty edukacyjne oraz współpracuje z innymi młodzieżowymi radami miejskimi.

Młodzieżowa Rada Miasta Świętochłowice – została ponownie przywrócona do działania w 2020 roku i skupia 21 młodych radnych, którzy w imieniu świętochłowickiej młodzieży chcą mieć realny wpływ na losy miasta.

Młodzieżowa Rada Miasta Piekary Śląskie – powołana do życia została w 2004 roku i ma charakter organu konsultacyjnego. Jej główne działania skupiają się wokół tematów społecznych i oświatowych, takich jak nauka, kultura, sport i demokracja. Radni biorą również czynny udział w organizowaniu wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Ich kadencja trwa jeden rok.

Młodzieżowa Rada Miasta Rybnika – działa od 2001 roku i obecnie tworzy ją 22 radnych wybranych ze szkół ponadpodstawowych znajdujących się na terenie Rybnika. Skupiają się na promowaniu aktywności obywatelskiej, a także szerzeniu idei samorządowej oraz promowaniu kultury. Jednak ich głównym celem jest reprezentacja rybnickiej młodzieży i postulowanie ich potrzeb władzom miasta.

Młodzieżowa Rada Miasta Mysłowice – organ ten istnieje od kilkunastu lat, a jego członkami są uczniowie mysłowickich szkół. Obecnie w mieście działa 23 młodych radnych, którzy zajmują się zwiększaniem aktywności wśród młodzieży, współpracą z fundacjami. Ponadto biorą oni czynny udział w wielu projektach i wydarzeniach organizowanych w mieście.

Młodzieżowa Rada Miasta Dąbrowa Górnicza –powstała w 2002 roku i działa na rzecz zwiększania aktywności lokalnej młodzieży. Dąbrowska radni uczestniczą w warsztatach edukacyjnych, współpracują z fundacjami, a także biorą czynny udział w wielu projektach, szczególnie tych ekologicznych.

Młodzieżowa Rada Miasta Knurów – powołana została w 2004 roku, jednak na parę lat zawieszono jej działanie. Obecnie liczy ona 21 członków i skupia się wokół aktywizacji knurowskiej młodzieży oraz nawiązywaniu współpracy z organizacjami kulturalnymi, społecznymi, sportowymi oraz młodzieżowymi w kraju i zagranicą.

Młodzieżowa Rada Miasta Żory – liczy 31 radnych, a podmiot ten ma na celu integrację środowisk młodzieżowych w mieście, a także przeprowadzanie licznych szkoleń edukacyjnych dla młodych mieszkańców Żor.

Po tym zestawieniu możemy zatem stwierdzić, że idea społeczeństwa obywatelskiego w naszym regionie może być bezpieczna. Spore zainteresowanie oraz zaangażowanie w lokalne inicjatywy kulturalne, edukacyjne i ekologiczne wśród młodych ludzi w województwie śląskim może wzbudzać spokój o naszą przyszłość. Warto podkreślić także, że od 2017 roku funkcjonuje Młodzieżowy Sejmik Województwa Śląskiego, w skład którego wchodzi 62 radnych w wieku od 15 do 24 lat. Jego działania skupiają się wokół kultury, nauki, ekologii i sportu.