Analiza transportu pasażerskiego województwa śląskiego – gdzie szukać pola do poprawy?
W poprzednim roku pod względem liczby przewiezionych pasażerów komunikacją miejską nasze województwo ustępowało tylko mazowieckiemu. Można powiedzieć, że sytuacja powoli wraca do normy sprzed pandemii, kiedy duża liczba osób w obawie o zdrowie rezygnowała z transportu zbiorowego. Jak jednak wyglądają szczegółowe statystki i gdzie można szukać pola do poprawy?
Analizując popularność transportu zbiorowego należy wziąć pod uwagę marzec 2020 roku, kiedy to wybuchała pandemia COVID-19. Nastąpiło wtedy zdecydowane załamanie ruchu pasażerów w środkach transportu na całym świecie. Podobnie zatem było też w województwie śląskim. W porównaniu z 2020 r. liczba przewiezionych pasażerów w 2021 roku wzrosła o 61,1%. Tylko transportem samochodowym przewieziono aż o 29,8% więcej osób po uspokojeniu się sytuacji epidemiologicznej. Ponadto o 60,6% wzrósł też ruch pasażerów w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice im. Wojciecha Korfantego w Pyrzowicach.
W dostępnych statystykach za 2021 rok, które zaprezentował Główny Urząd Statystyczny możemy zobaczyć, że przedsiębiorstwa i zakłady komunikacji miejskiej w naszym województwie prowadziły przewozy na 780 liniach komunikacyjnych o łącznej długości 13133,2 km z czego 12598,2 km to linie autobusowe, a 398,0 km przypada na linie tramwajowe, a 137,0 km na trolejbusy. W 2021 roku dysponowaliśmy 1924 autobusami o nominalnej liczbie miejsc wynoszącej 204,9 tys. miejsc oraz 340 tramwajami posiadającymi 52 tys. miejsc i zaledwie 25 trolejbusami, w których usiąść może łącznie 2,5 tysiąca osób. Jednakże w ubiegłym roku tabory tramwajowe i trolejbusowe uległy pomniejszeniu, natomiast tabor autobusowy pozostał be zmian.
Czy w taborach przedsiębiorstw i zakładów komunikacyjnych znajdują się wyeksploatowane pojazdy?
W śląskich taborach w 2021 roku znajdowało się aż 61,7% wozów mających do 10 lat. Nowe autobusy zakupione i zmodernizowane stanowiły 6,5 taboru, a wykorzystujących alternatywne paliwa do poruszania się po ulicach naszego województwa mieliśmy 19,3 %. Jeżeli chodzi o autobusy przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych, to śląskie przedsiębiorstwa i zakłady komunikacyjne w zeszłym roku dysponowały 1640 pojazdami tego typu.
Jak podaje GUS w 2021 roku aż 327, 9 mln razy skorzystano z taborów komunikacji miejskiej w naszym województwie. Liczba ta wzrosła względem 2020 roku aż o 61,1%, lecz oczywiście tak duży wzrost wynika z unormowania się sytuacji epidemiologicznej w naszym kraju.
Transport kolejowy na Śląsku
Spójrzmy jednak w stronę nieco bardziej ekologicznego środka transportu jakim niewątpliwie jest kolej. Oczywiście autobusy elektryczne stają się najmniej emisyjnym środkiem transportu, lecz na ten moment liczba tego typu pojazdów jest nadal bardzo mała i poruszają się one przede wszystkim po największych miasta naszego województwa.
Jesteśmy zdecydowanym liderem w skali kraju pod względem długości i gęstości sieci linii kolejowych normalnotorowych i eksploatowanych. W 2021 roku ich długość wyniosła aż 1872 km, a gęstość – 15,2 km na 100 m2. Przy czym linia krajowa zagęszczenie ma na poziomie 6,2 km/100km2 – zatem nasze województwo może pochwalić się wynikiem aż 2,5-krotnie wyższym. 92 % sieci kolejowej na Śląsku jest zelektryfikowana i tutaj także w skali kraju wyglądamy najlepiej, ponieważ krajowy stopień elektryfikacji wynosi 62,8%.
W pandemicznym 2020 roku liczba przejazdów kolejami w samej Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii wyniosła zaledwie 16,2 mln. W ubiegłym roku sytuacja jednak się unormowała i liczba ta wzrosła do 19 milionów. Jest to jednak nadal mniej, niż w 2019 roku, kiedy to w naszym województwie podróżowano 26,6 mln razy. O ile nasza infrastruktura kolejowa jest imponująca, to popularność kolei już nie wygląda tak dobrze. W 2021 statystyczny Polak odbył 6,4 podróży koleją, zaś mieszkaniec naszego województwa zaledwie 4,3.
Jest to o tyle niezrozumiałe i niepokojące, iż w samej Metropoli GZM znajdują się aż cztery stacje, na których pociągi zatrzymują się co najmniej raz na 10 minut. Z tak dużą częstotliwością możemy podróżować z takich stacji jak Katowice, Gliwice oraz dwóch katowickich stacji na południu miasta – Ligota i Piotrowice.
Ruch lotniczy
Mieszkańcy województwa śląskiego mogą także korzystać z Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice im. Wojciecha Korfantego, które znajduje się w Pyrzowicach. Lotnisko to jest przystosowane zarówno do obsługi cywilnego ruchu pasażerskiego, jak i towarowego. W 2021 roku w skali całego kraju odnotowano 24657 startów i lądowań, z czego w Pyrzowicach obsłużono 2312,6 tys. pasażerów
Jak możemy zauważyć w naszym województwie powinno się najbardziej pracować nad transportem kolejowym. Konkretnie nad jego popularyzowaniem i uatrakcyjnieniem. Obecnie w województwie śląskim istnieje dobrze rozwinięta sieć kolejowa, która łączy większość miast regionu z resztą kraju oraz sąsiednimi państwami. Jednakże, mimo istniejącej infrastruktury, transport kolejowy w regionie cierpi na pewne problemy, takie jak np. niskie zainteresowanie pasażerów.
Aby poprawić sytuację transportu kolejowego w województwie śląskim, konieczne jest podjęcie działań mających na celu popularyzację i uatrakcyjnienie transportu kolejowego. Można to zrobić poprzez promocję korzyści wynikających z korzystania z kolei, takich jak wygoda, bezpieczeństwo i oszczędność czasu.
Istnieje wiele rozwiązań, które mogą pomóc w uatrakcyjnieniu transportu kolejowego, takie jak np. poprawa komfortu i wygody w pociągach, wprowadzenie klimatyzacji i Wi-Fi na pokładzie, a także zwiększenie częstotliwości i szybkości kursów.
Wdrożenie tych działań może pomóc w zwiększeniu zainteresowania transportem kolejowym w regionie, co z kolei przyczyni się do zmniejszenia natężenia ruchu drogowego i poprawy jakości życia mieszkańców.
Źródło: dane GUS