Ekonomizacja to nic innego jak proces polegający na wprowadzaniu działalności o charakterze gospodarczym w życie organizacji. Jednocześnie, to działanie polegające na zmianie dotychczasowego charakteru organizacji nonprofit, co w założeniu ma służyć generowaniu zysku uczestnictwu w rynku. Głównym założeniem ekonomizacji NGO jest uzyskanie przychodu pochodzącego wprost ze sprzedaży dóbr i usług, w sposób pośredni lub bezpośredni.

Za ekonomizacją przemawiają liczne argumenty. Poniżej sporządzony został katalog korzyści i zalet, wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej przez organizacje pozarządowe.

Niezależność od dotacyjnej zmienności

Niezależność organizacji stanowi wartość samą w sobie. Ekonomizacja pozwala na zwiększenie niezależności na kilka sposobów. To możliwość samodzielnego decydowania o tym, w jaki sposób spożytkowany zostanie dochód naszej organizacji. To także odcięcie się, od polegania na działaniach filantropijnych czy od kontraktów publicznych – czyli od szeroko rozumianych sponsorów. Istotna wydaje się także kwestia swobody programowej organizacji, ponieważ dzięki ekonomizacji pojawia się możliwość wyrwania z tzw. grantozy i prowadzenia działalności nie tylko w oparciu o obwarowania podmiotów, od których czerpiemy środki na realizację zadań. Zwiększenie niezależności z pewnością pozwala na większą kreatywność prowadzonych przedsięwzięć.

Zwiększenie bezpieczeństwa i stabilności finansowej

Bezpieczeństwo, czyli niezagrożone funkcjonowanie oraz przetrwanie organizacji, jawi się jako priorytetowa kwestia w życiu każdej NGO. Ekonomizacja w znacznym stopniu może przyczynić się do podniesienia bezpieczeństwa na kilka sposobów. Kwestią priorytetową jest dywersyfikacja przychodów – większa ilość kanałów, dzięki którym organizacja pozyskuje środki na działalność gwarantuje jej większą stabilność oraz trwałość prowadzonych aktywności. Dochód z działalności gospodarczej z powodzeniem może stanowić pomostowe finansowanie w momentach fundraisingowych komplikacji czy przestojów. Bezsprzecznie, finansowa stabilizacja to gwarancja dysponowania zrównoważonym budżetem i możliwością pokrywania wszystkich bieżących wydatków. Środki z działalności gospodarczej pełnią rolę “finansowego bezpiecznika”.

Rozwój zasobów ludzkich

Hasło mówiące o tym, że “organizacja to ludzie”, zdaje się nie tracić na swojej aktualności. Zapewnienie odpowiedniej kadry oraz stworzenie warunków do komfortowej pracy wydaje się warunkiem elementarnym w odniesieniu do prawidłowego funkcjonowania organizacji. Nie jest to jednak możliwe bez odpowiednich środków finansowych, których w licznych organizacjach brakuje, ponieważ wielu kosztów związanych z doskonaleniem kadr, zwyczajnie nie można pokrywać z dotacji czy darowizn. Dochody z działalności gospodarczej stanowią odpowiedź na tego typu problemy i otwierają drzwi do doskonalenia zespołu każdej organizacji.

Zwiększenie innowacyjności i efektywności

Inwestycja w innowacyjne rozwiązania, to współcześnie jeden z najważniejszych warunków profesjonalnego działania organizacji. Bez pozyskania odpowiednich funduszy niemożliwe jest chociażby inwestowanie w nowoczesne technologie, spełnienie wszelkich wymagań BHP czy stworzenie funkcjonalnej bazy lokalowej. To z kolei, bez wątpienia, wpływa na prestiż samej organizacji oraz zwiększa efektywności naszej pracy. Ambitne organizacje pozarządowe powinny zadbać o to, aby było je stać na podążanie z duchem czasu i nowymi trendami. Stabilność finansowa daje nam możliwość eksperymentowania z innowacyjnymi możliwościami odpowiedzi na potrzeby społeczne, co przyciąga odbiorców świadczonych przez nas usług.

Wzrost roli planowania strategicznego

Wszystkie opisane powyżej elementy, które uznać można za bezpośrednie korzyści płynące z ekonomizacji działalności organizacji, umożliwiają tworzenie długofalowej strategii działania podmiotów. Wówczas zwiększa się swego rodzaju dyscyplina w osiąganiu celów, skala działań ma możliwość wzrosnąć, a działania skierowane zarówno na realizację celów społecznych, jak i ekonomicznych, odbywają się równolegle i symbiotycznie. Taki stan rzeczy zwiększa komfort i swobodę planowania pracy organizacji i zwiększa możliwość efektywnego spożytkowania potencjału tkwiącego w organizacji. Myślenie strategiczne w sposób pozytywny wpływa na zmiany w kulturze organizacyjnej podmiotów. Łatwiej przewidywać szanse oraz ryzyka, wykorzystywać mocne strony i zapobiegać potencjalnym komplikacjom.

Cieszę się, że wejście w życie ustawy o ekonomii społecznej z końcem października 2022 roku pozwoli usystematyzować starania NGO dotyczące ekonomizacji i pozwoli polskiemu trzeciemu sektorowi wejść w okres niezależności:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001812