Województwo śląskie to region niezwykle różnorodny pod wieloma względami, między innymi takimi jak wskaźnik urbanizacji czy gęstość zaludnienia. Pod względem struktury ludności według wieku nie różni się jednak znacznie od reszty Polski. Podobnie jak większość krajów Europy, nasz kraj doświadcza zmian w zakresie proporcji liczby młodszych mieszkańców w stosunku do starszych.

Dane z ostatniego spisu ludności przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny pokazują, że najliczniejszą grupą mieszkańców Śląska są osoby w wieku od 35 do 50 lat. Chcieliśmy jednak zwrócić uwagę na młodszych mieszkańców naszego województwa, bo wbrew popularnemu powiedzeniu w naszej opinii życie nie zaczyna się po trzydziestce, czterdziestce czy pięćdziesiątce.

O czym jest teskt:

Spojrzenie młodych ludzi na życie publiczne jest unikalne, wyróżnia ich świeżość, energia i elastyczność wobec zmian

Młodzież widzi w sobie potencjał do partycypacji obywatelskiej, który jednak obecnie nie jest wykorzystywany. Trzeba więc wspierać młode osoby w działaniach, ponieważ to zaangażowanie prowadzi do osiągnięcia wspólnych korzyści dla społeczeństwa

Zmiany w strukturze wiekowej polskiego społeczeństwa na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat są widoczne gołym okiem i dowodzą, że mamy do czynienia ze społeczeństwem starzejącym się. Jak dowodzą spisy ludności, liczebność osób młodych, czyli poniżej 30. roku życia, w roku 2021 wyraźnie spadła w porównaniu z rokiem 2011. Biorąc pod uwagę rozpoczętą w latach 80. XX wieku tendencję spadkową, jeśli chodzi o liczbę urodzeń w Polsce, uznać trzeba, nie jest to zjawisko zaskakujące. Nie zmienia to jedna faktu, że spojrzenie młodych ludzi na życie publiczne jest unikalne i nadal często nie jest w pełni wykorzystywane. Fundusz Młodzieżowy Narodowego Instytutu Wolności definiuje młodzież jako osoby w wieku od 15 do 29 lat. Te wyjątkowe lata są okresem, w którym młodzi ludzie uczą się prawdziwej samodzielności.

Oznacza to pierwsze doświadczenia polegające na samodzielnym wyciąganiu wniosków, zmniejszony wpływ rodziców na formułowanie własnych opinii i poszukiwanie indywidualnej ścieżki rozwoju i kariery. Wszystko to nadaje unikalny wymiar opinii młodych ludzi. Mówimy o populacji o wyjątkowej plastyczności mentalnej, która dostrzega kwestie pomijane lub ignorowanie przez starsze pokolenie.

Co więcej, młodzi ludzie posiadają cechy, które – jak się zdaje – idealnie uzupełniają kompetencje osób starszych. Po pierwsze, osoby te zazwyczaj mają ogromne pokłady energii, które bywają jednak czasem chaotycznie wykorzystywane, ponieważ młodzi wciąż poszukują swojej ścieżki życiowej. Po drugie, wykazują oni większą gotowość i elastyczność wobec zmian technologicznych, które odbywają się w szybkim tempie, co może być wykorzystane w przestrzeni publicznej. Po trzecie, młodzież jest często skłonna do podejmowania większego ryzyka i decyzji, które starsze pokolenie może postrzegać jako nieprzemyślane.

„Młodzież Śląska: Współpraca Międzypokoleniowa na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa”

Oczywiście, są też minusy – chaotyczne działanie, duża zależność od technologii czy nierozważne podejmowanie decyzji. Dlatego ważne jest zaangażowanie doświadczonych osób, które będą wspierać młodych,  pomagając nadać kierunek ich energii i kreatywności.

Budowanie takiej współpracy stanowi wyzwanie. Młodzi ludzie dojrzewają w warunkach radykalnie różniących się od tych, które pamiętają starsze pokolenia. Istnieje jednak jeden punkt wspólny – wszyscy tworzą to samo społeczeństwo. Właśnie to coraz bardziej zróżnicowane społeczeństwo wymaga zmian systemowych, które pomogą w nawiązaniu bliższej współpracy międzypokoleniowej.

Z badań prowadzonych przy tworzeniu Śląskiej Strategii Rozwoju Organizacji Młodzieżowych w Życiu Publicznym wynika, że młodzież widzi w sobie wielki potencjał do partycypacji obywatelskiej. Ponad dwie trzecie ankietowanych uważa się za osoby gotowe do działań społecznych, z czego ponad połowa postrzega siebie jako liderów w tej kwestii. Młodzież jest otwarta, kreatywna i zaangażowana – właśnie te cechy dominują wśród wymienianych przez młodych jako atrybuty, które mogłyby być wykorzystane w życiu publicznym.

Zaprezentowane wnioski potwierdza raport „Zaangażowanie młodzieży w społeczeństwo obywatelskie”. Zdecydowana większość młodych ludzi jest gotowa do działania, a jednym z kluczowych działań, które pomogą w zwiększeniu ich partycypacji, jest wzmocnienie promocji działalności młodzieżowych organizacji i możliwości współpracy z samorządem.

Wszystko to pokazuje, że młodzi mieszkańcy Śląska stanowią niewykorzystany potencjał, który może przyczynić się do rozwoju naszego społeczeństwa. To zadanie dla nas wszystkich, abyśmy dali im szansę i wsparcie w realizacji ich ambicji i kreatywności.

Źródła:

Studenci dla Rzeczypospolitej, „Raport: Zaangażowanie młodzieży w społeczeństwo obywatelskie”, dostęp online: https://studencidlarp.pl/images/Raporty/RAPORT/RAPORT—ZAANGAOWANIE-MODZIEY-W-SPOECZESTWO-OBYWATELSKIE.pdf

Główny Urząd Statystyczny, „Stan i struktura demograficzna ludności oraz liczba budynków i mieszkań w województwie śląskim – wyniki ostateczne NSP 2021”, dostęp online: https://katowice.stat.gov.pl/opracowania-biezace/opracowania-sygnalne/ludnosc/stan-i-struktura-demograficzna-ludnosci-oraz-liczba-budynkow-i-mieszkan-w-wojewodztwie-slaskim-wyniki-ostateczne-nsp-2021,5,1.html#

Badania własne w ramach opracowywania Śląskiej Strategii Rozwoju Organizacji Młodzieżowych w Życiu Publicznym.