Finlandia została nazwana najszczęśliwszym krajem świata już szósty rok z rzędu, a za jej sukcesem stoi bliska relacja z naturą, styl życia i silne wsparcie społeczne. Inne kraje nordyckie, takie jak Dania, Islandia, Szwecja i Norwegia, również znajdują się wśród dziesięciu najszczęśliwszych krajów, co częściowo można przypisać ich wysokiej jakości instytucjom publicznym i hojnym systemom opieki społecznej. W tych krajach wspólnym mianownikiem jest niski poziom nierówności społecznych, co przekłada się na większe zaufanie obywateli do państwa. 

Kraje europejskie dominują wśród dziesięciu najszczęśliwszych państw na ziemi, ale na listę tej dziesiątki w 2023 roku trafiły również Izrael i Nowa Zelandia. W Ameryce Północnej Kanada była oceniana jako nieco szczęśliwsza niż Stany Zjednoczone, ale oba te kraje zanotowały spadek swoich wyników w porównaniu z poprzednim rokiem. W Ameryce Południowej Urugwaj został uznany za najszczęśliwszy kraj regionu, podczas gdy Wenezuela, mimo że jest najmniej szczęśliwym krajem kontynentu, odnotowała poprawę swojego wyniku z 4,9 do 5,2​​​​.

W Azji Wschodniej i Oceanii średnia ocena szczęścia wynosi 5,6, z Singapurem jako najszczęśliwszym krajem regionu, a Indie jako najmniej szczęśliwym. Na Bliskim Wschodzie i w Azji Centralnej średnia ocena szczęścia wynosi 5,2, a najmniej szczęśliwym krajem na świecie jest Afganistan, gdzie obywatele zgłaszają wyjątkowo niski poziom satysfakcji z życia​​. W Afryce, której średnia ocena szczęścia wynosi 4,4, Mauritius ma najwyższą ocenę w regionie, a Sierra Leone jest uznawane za najmniej szczęśliwy kraj na kontynencie​​.

W niektórych rozwiniętych krajach na świecie spada PKB na mieszkańca, więc politycy wszystkich opcji uznają przywrócenie wzrostu za swój priorytet. Większość ekonomistów popiera taki cel, ponieważ standardowy model maksymalizacji użyteczności zakłada, że każdy wzrost dochodu wspólnego przynosi wzrost dochodu poszczególnych jednostek – czyli zwiększa szczęśliwość narodów, bo jak powszechnie się uważa, pieniądze szczęścia nie dają, ale głównie tym, którzy mają ich w nadmiarze. 

Jak pokazują badania, związek między dochodem, a szczęściem jest zaskakująco niejasny. Zwiększenie dochodów osoby zwiększa jej ogólne szczęście, ale tylko do pewnego punktu, a efekt maleje wraz ze wzrostem na drabinie płacowej. Jeśli chcesz zwiększyć ogólne szczęście społeczeństwa, lepiej skierować wzrost dochodów do biednych niż do bogatych. Ale nawet wtedy, mimo pewnego pokrycia się najbogatszych krajów na świecie z tymi, które uważają się za najszczęśliwsze, ugruntowane związki między dochodem a szczęściem są trudne do dowiedzenia. 

Badacze szczęścia od lat skupiają się na odkrywaniu, co naprawdę nas uszczęśliwia, i doszli do dość eklektycznego zestawu wniosków. Życie w estetycznie atrakcyjnych dzielnicach z dużą ilością zieleni koreluje ze szczęściem. Podobnie jak posiadanie rodziny, która cię wspiera.. Ekstrawertycy zwykle są szczęśliwsi niż neurotycy. Ludzie regularnie uczestniczący w nabożeństwach są średnio szczęśliwsi niż inni, głównie ze względu na poczucie wspierającej społeczności, które dają im zgromadzenia religijne. Jedno z najbardziej intrygujących odkryć, które powtarza się w badaniach, to fakt, że konserwatyści są zwykle szczęśliwsi niż liberałowie. Nie jest odkrywcze stwierdzenie, że ludzie są najszczęśliwsi w klimacie z łagodnymi zimami i przyjemnymi latami – bez wątpienia dlatego region Morza Śródziemnego pozostaje najpopularniejszym miejscem wakacyjnym na świecie.

Ponadto, przy bliższym przyjrzeniu się, niektóre pozorne związki między dochodem a szczęściem okazują się skomplikowane. Na przykład, utrata pracy wiąże się ze znaczącym wzrostem nieszczęścia. Ale chociaż oczywiste wyjaśnienie może być takie, że dochód spada, co obniża ogólną użyteczność, okazuje się, że niematerialny wpływ utraty pracy znacznie przeważa nad materialną stratą. To, co czyni ludzi tak nieszczęśliwymi, gdy trafiają na bezrobocie, to mniej strata dochodu, a bardziej utrata statusu, która jest pogłębiana przez osłabione więzi społeczne, nie tylko czujesz się gorzej ze sobą, gdy tracisz pracę, ale nie możesz też tak często spotykać się ze znajomymi lub umawiać na randki (z powodu braku środków), co zwiększa poczucie izolacji społecznej i samotności. Twoje zmartwienia finansowe mogą obciążać twoje relacje, co w efekcie prowadzi do wzrostu nieszczęśliwości. 

Wspólny wniosek z większości badań nad szczęściem jest taki, że jesteśmy istotami społecznymi i największe szczęście daje nam wspólnota właśnie. 

Większość rzeczy, które sprawiają nam przyjemność, ostatecznie wiąże się z jakąś formą interakcji z innymi ludźmi, czy to rodzina, przyjaciele czy koledzy. Pieniądze mają znaczenie o tyle, o ile zwiększają naszą zdolność do cieszenia się tymi rzeczami – czy to wydając pieniądze na kogoś lub z kimś, ciesząc się zdrowiem, które pozwala nam robić więcej rzeczy z nimi, lub zdobywając ich uznanie i podziw poprzez towary statusowe lub rzeczy, które możemy dla nich zrobić.

Więc to nie pieniądze same w sobie czynią nas szczęśliwszymi, ale to, co pieniądze nam umożliwiają. Wiele związków między bogatymi krajami a przeciętnym szczęściem wydaje się wynikać z tego, że bogatsze kraje mogą zapewnić swoim obywatelom więcej wsparcia, takiego jak opieka zdrowotna i ubezpieczenie od bezrobocia, które zmniejsza ogólny niepokój i pozwala nam bardziej się relaksować i cieszyć życiem. Może dlatego Amerykanie są średnio mniej szczęśliwi niż Europejczycy, mimo że są bogatsi: ich państwo jest mniej opiekuńcze. 

Konsekwencją tego jest to, że środki polityczne mające na celu zwiększenie naszego „wspólnego” dochodu, ale które jednocześnie mogłyby osłabić niektóre z tych opiekuńczych działań państwa, na przykład poprzez cięcia podatków wymagające zmniejszenia jakości usług publicznych lub reformy rynku pracy zmniejszające bezpieczeństwo zatrudnienia – mogą działać na przekór. Możemy zarabiać (średnio) więcej pieniędzy, ale być (średnio) znacznie mniej szczęśliwi. 

Ważniejszy niż sam wzrost gospodarczy jest wzrost, który sprzyja ludzkiemu rozkwitowi poprzez wspieranie i zachowanie silnych i stabilnych społeczności, rodzin i sąsiedztw.

Źródła: 

1. Business Insider Polska – „Wzrost gospodarczy — podstawowy czynnik rozwoju kraju” Przeczytaj artykuł na Business Insider
2. Comparative Economic Research – „Przegląd teorii i modeli wzrostu gospodarczego” Przeczytaj artykuł na czasopisma.uni.lodz.pl
3. Kapitalni.org – „Wzrost gospodarczy – czym jest i od czego zależy?” autorstwa Tomasza Jaroszka Przeczytaj artykuł na kapitalni.org